تحصیل در خارج از کشور برای بسیاری از دانشجویان ایرانی یک هدف جدی و آینده‌ساز به شمار می‌رود. با این حال، دریافت پذیرش تحصیلی تنها بخشی از مسیر است و مرحله اصلی برای ورود به کشورهای مختلف، اخذ ویزای تحصیلی محسوب می‌شود. هر کشور بر اساس سیاست‌های مهاجرتی و آموزشی خود، شرایط متفاوتی را برای صدور ویزای دانشجویی در نظر گرفته است. به همین دلیل آشنایی با این تفاوت‌ها می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در برنامه‌ریزی و موفقیت دانشجویان داشته باشد.
در ادامه، شرایط و مراحل اخذ ویزای تحصیلی در چهار مقصد محبوب دانشجویان بین‌المللی یعنی کانادا، آلمان، هلند و فرانسه مقایسه می‌شود.
ویزای تحصیلی کانادا
کانادا یکی از پرتقاضاترین مقاصد تحصیلی جهان است. فرآیند درخواست ویزای دانشجویی این کشور کاملاً آنلاین انجام می‌شود و تنها مرحله حضوری، مراجعه به مراکز بیومتریک برای انگشت‌نگاری است.
ویژگی مهم ویزای تحصیلی کانادا، الزام به ارائه Study Plan یا همان برنامه تحصیلی است. در این سند دانشجو باید به پرسش‌هایی کلیدی پاسخ دهد؛ مانند:
- دلایل انتخاب کانادا و دانشگاه مورد نظر
- علت انتخاب رشته تحصیلی
- چشم‌انداز بازگشت به ایران پس از پایان تحصیل
- نحوه تأمین هزینه‌های تحصیل و زندگی
همچنین ارائه تمکن مالی کافی برای یک سال زندگی و تحصیل (به همراه گردش حساب سه تا شش ماهه) الزامی است.
ویزای تحصیلی آلمان
آلمان به دلیل کیفیت بالای آموزش و شهریه‌های پایین، مقصدی جذاب برای دانشجویان محسوب می‌شود. دریافت ویزای تحصیلی آلمان نیازمند رزرو وقت سفارت و تکمیل فرم‌های مخصوص (از جمله فرم ویدکس) است.
مدارک باید به زبان آلمانی ترجمه رسمی شوند و برخی از آن‌ها نیاز به لگالایز دارند. علاوه بر مدارک تحصیلی مقاطع قبلی، تمکن مالی حدود ۱۳ هزار یورو الزامی است. این مبلغ باید پس از ورود به آلمان در حسابی بلوکه شده واریز شود.
نکته مهم این است که برخلاف کانادا، آلمان نیازی به ارائه Study Plan ندارد، اما مدارک باید به‌صورت کامل و حضوری تحویل داده شوند.
ویزای تحصیلی هلند
یکی از تفاوت‌های کلیدی هلند با سایر کشورها این است که دانشگاه نقش اصلی در فرآیند ویزا دارد. پس از دریافت پذیرش، دانشگاه به عنوان اسپانسر دانشجو، درخواست ویزا را پیگیری می‌کند.
دانشجو صرفاً موظف است مدارک را به دانشگاه تحویل دهد و سپس برای تأیید نهایی و انگشت‌نگاری به سفارت مراجعه نماید. میزان تمکن مالی مورد نیاز ویزای تحصیلی هلند حدود ۱۵ هزار یورو برای یک سال زندگی است و شهریه جداگانه محاسبه می‌شود.
نکته مهم دیگر اینکه امکان درخواست همزمان برای ویزای همراه وجود ندارد و این فرآیند باید بعد از تأیید ویزای اصلی دانشجو انجام شود.
ویزای تحصیلی فرانسه
فرانسه یکی از کشورهایی است که فرآیند ویزای تحصیلی آن با واسطه‌ای به نام Campus France انجام می‌شود.
مراحل به این صورت است:
- دریافت پذیرش قطعی از دانشگاه یا مؤسسه آموزشی معتبر
- ثبت‌نام و بارگذاری مدارک در سامانه کامپوس فرانس
- تأیید اولیه توسط کامپوس فرانس
- تعیین وقت سفارت، مصاحبه و ارائه مدارک کامل
مدت زمان بررسی پرونده ویزای تحصیلی فرانسه معمولاً بین ۲ تا ۴ ماه است. میزان تمکن مالی مورد نیاز حدود ۸ هزار یورو برای ۱۰ ماه زندگی به همراه شهریه دانشگاه است.
جمع‌بندی
هر یک از این کشورها شرایط و الزامات خاصی برای صدور ویزای تحصیلی دارند:
- کانادا → نیازمند Study Plan و اثبات وابستگی به کشور مبدأ
- آلمان → تمرکز بر مدارک ترجمه‌شده و بلوکه‌کردن تمکن مالی
- هلند → پیگیری ویزا از طریق دانشگاه به عنوان اسپانسر
- فرانسه → فرآیند دو مرحله‌ای از طریق Campus France و سفارت
انتخاب مقصد مناسب، وابسته به اولویت‌های فردی دانشجو (از نظر هزینه، زمان، سهولت فرآیند و شرایط همراه) است. بنابراین آشنایی با تفاوت‌ها پیش از اقدام، می‌تواند مسیر مهاجرت تحصیلی را ساده‌تر و مطمئن‌تر سازد.
